Kampinoski Park Narodowy

BITWA NAD BZURĄ 1939 - inscenizacja Brochów
W dniach od 9 do 18 września 1939 roku nad Bzurą rozegrała się największa bitwa w czasie Wojny Obronnej Polski. Będące w odwrocie polskie armie - "Pomorze" pod dowództwem gen. Władysława Bortnowskiego i "Poznań" dowodzona przez gen. Tadeusza Kutrzebę - uderzyły na posuwającą się równolegle do nich niemiecką 8. Armię, odnosząc w pierwszej fazie bitwy znaczne sukcesy. W ciągu czterodniowych zaciętych walk polskie oddziały zdobyły Łęczycę, Piątek i Ozorków i podeszły pod Zgierz. Niemcy ponieśli duże straty - rozbite zostały 30. i 17. dywizja piechoty. Na pomoc zagrożonej 8. Armii dowództwo niemieckie skierowało znaczne siły. Wobec wzrastającej przewagi niemieckiej gen. Kutrzeba wstrzymał natarcie na południe i zdecydował się uderzyć w kierunku Sochaczewa - zdobyć przeprawy przez Bzurę i przebijać się do Warszawy.



14 września rozpoczęła się druga faza bitwy. Piechota Armii "Pomorze" sforsowała Bzurę, ale zagrożona przez niemieckie kolumny pancerne musiała się wycofać. 15 września rozpoczął się odwrót polskich oddziałów w kierunku Puszczy Kampinoskiej, atakowanych bezustannie przez 300 niemieckich samolotów. 16 września wojska niemieckie przeszły do natarcia okrążając stopniowo i rozbijając polskie oddziały. Tylko niewielka część z 200-tysięcznego polskiego zgrupowania - około 30 tys. zdołało się przebić do Warszawy i Modlina. Niewielkie grupy piechoty bez broni ciężkiej wyrwały się z okrążenia i przebiły przez Puszczę Kampinoską do Warszawy i Modlina. Do Warszawy przedostali się gen. Kutrzeba ze sztabem, gen. Knoll i gen. Tokarzewski, a także dwie brygady kawalerii po krwawych walkach w Sierakowie, 15. dywizja piechoty - po walkach w Laskach oraz 25. dywizja piechoty - po walkach pod Młocinami. Zreorganizowane, wzięły udział w końcowej fazie obrony Warszawy.

Bitwa nad Bzurą, mimo że w końcowym rezultacie zakończyła się klęską armii "Pomorze" i "Poznań", spełniła ważne zadanie operacyjno-strategiczne: zmusiła dowództwo niem. do zmiany planu działań, opóźniła kapitulację Warszawy.